مرحله اول: نوع بیرینگ، تمهیدات و مقدمات
در مقاله قبلی، به کلیات فرآیندهای انتخاب تا نصب یک بیرینگ اشاره گردید که شامل هشت مرحله بود.
در این مقاله میخواهیم اولین مرحله از این فرآیند هشتگانه، یعنی انتخاب نوع بیرینگ، تهمیدات و مقدمات را با جزئیات بیشتر مورد بررسی قرار دهیم.
باید توجه داشت، در انتخاب بیرینگها، مهمترین نکته درک کامل شرایط کاری بیرینگها است.
مهمترین عوامل دخیل در شرایط کاری بیرینگ در جدول زیر توضیح داده شده است.
مواردی که باید در نظر گرفته شود | روش انتخاب | |
فضای نصب | بلبرینگ را میتوان در تجهیزات هدف نصب کرد. | هنگامی که یک شافت طراحی میشود، استحکام و مقاومت آن ضروری تلقی میشود. بنابراین ، قطر شافت، یعنی قطر سوراخ داخلی بیرینگ، در ابتدا تعیین می شود. برای رولبرینگها، از آنجا که دارای تنوع گسترده و ابعاد مختلف هستند، مناسبترین نوع باید انتخاب شود. (تصویر شماره 1) |
بار | اندازه، نوع و جهت بار اعمال شده (مقاومت بیرینگها در برابر بارها در جدول مشخصات بیرینگها معین شده است) | از آنجا که انواع مختلفی از بار بر روی بیرینگها اعمال میشود، برای انتخاب بیرینگ مناسب باید میزان بار، نوع بار (شعاعی یا محوری) و جهت کاربرد (جهت و یا جهت واحد در صورت وجود بار محوری) و همچنین لرزش و ضربه باید در نظر گرفته شود. بیرینگها از نظر تحمل بار شعاعی به ترتیب از کم به زیاد: شیار عمیق، تماس زاویهای، استوانهای، مخروطی، بشکهای |
سرعت چرخش | واکنش بیرینگ به سرعت چرخش دستگاهی که در آن نصب شده است. (حداکثر سرعت مجاز چرخش بیرینگ تحت عنوان سرعت محدود کننده بیان میشود و مقدار آن در جدول مشخصات بیرینگها، از سوی شرکتهای تولید کننده اعلام میشود) | سرعت مجاز بیرینگها به عوامل متعددی از جمله نوع بیرینگ، اندازه، قفسه، دقت، میزان و نوع بار و همچنین نوع روانکننده بستگی دارد. در انتخاب بیرینگها باید تمام فاکتورهای فوق را در نظر گرفت. به طور کلی، بیرینگهای زیر بیشترین کاربرد را برای کار با سرعت بالا دارند. (بلبرینگهای شیار عمیق، تماس زاویهای و رولبرینگ استوانهای) |
دقت عملکرد | دقت در چرخش ارائه کننده بهترین عملکرد در بیرینگ میشود. (ملاک دقت ابعاد و دقت عملکرد بیرینگها استاندارهای بینالمللی پذیرفته شده در این حوزه میباشد) | عملکرد مورد نیاز بسته به دستگاهی که بیرینگ در آن نصب میشود، متفاوت است: به عنوان مثال، اسپیندلهای ماشین ابزارها به دقت زیاد در کار، توربین های گاز به چرخش با سرعت بالا و تجهیزات کنترل به اصطکاک کم نیاز دارند. در چنین مواردی، بیرینگهای با کلاس تلورانس 5 (P5) یا بالاتر مورد نیاز است. در زیر پرکاربردترین بیرینگها آورده شده است. (بلبرینگهای شیار عمیق، تماس زاویهای، رولبرینگ استوانهای) |
سختی | میزانی از سختی که بیرینگ در طول زمان کارکرد، عملکرد خود را از دست ندهد. (وقتی بار به بیرینگ وارد میشود، در نقطه تماس عناصر چرخنده (ساچمهها) با شیار مسیر حرکت ساچمهها تغییر شکل الاستیک ایجاد می شود. هرچه بیرینگ سختی بیشتری داشته باشد، بهتر میتواند در برابر تغییر شکل الاستیک مقاومت کند) | در اسپیندل ماشین ابزارها و سرعتهای بالا در اتومبیل، سختی بیرینگ و همچنین تجهیزات باید افزایش یابد. تغییر شکل الاستیک در رولبرینگ کمتر از بلبرینگ است. استحکام را میتوان با ارائه پیش بار افزایش داد. این روش برای استفاده با بلبرینگ تماسزاویهای و رولبرینگهای مخروطی مناسب است. |
عدم انطباق (قابلیت انطباق) | شرایط عملیاتی که باعث عدم انطباق میشود (انحراف شافت ناشی از بار، عدم صحت شافت و هوزینگ، خطاهای نصب) میتواند بر عملکرد بیرینگ تأثیر بگذارد. | بار داخلی ناشی از عدم انطباق زیاد باعث خرابی بلبرینگ ها میشود. بیرینگهایی که برای جذب عدم انطباق طراحی شدهاند باید انتخاب شوند. هرچه قابلیت خود انطباقی بیرینگها بیشتر باشد، عدم انطباق زاویهای بیشتری قابل رفع است. در زیر به ترتیب از کم به زیاد توانایی بیرینگها برای انطباق معین گردیده است: رولبرینگ مخروطی، بلبرینگ شیار عمیق، بلبرینگ تماسزاویهای، رولبرینگ بشکهای، بلبرینگ خودتنظیم |
نصب و پیادهسازی | روشها و میزان تکرار نصب و پیاده سازی مورد نیاز برای بازرسیهای دورهای | رولبرینگهای استوانهای، سوزنی و مخروطی که دارای قابلیت تفکیک حلقههای داخلی و خارجی هستند، برای کاربردهایی که در آنها نصب و پیاده سازی به طور مکرر انجام میشود، توصیه میشود. استفاده از اسلیو باعث سهولت در نصب بلبرینگهای خود تنظیم و رولبرینگهای بشکهای دارای سوراخ مخروطی (کونیک) میشود. |
جدول شماره 2-1
راهنمای انتخاب بیرینگها براساس نوع و سایز
تصویر شماره 1
جدول زیر میتواند به عنوان یک راهنما به نحوه انتخاب درست بیرینگ براساس آنچه به عنوان مقدمات و تمهیدات توضیح داده شد، کمک کند.
جدول شماره 2-2
راهنمای جدول 2-2
عالی | |
خوب | |
نسبتا خوب | |
غیرقابل قبول | |
از دو طرف | |
تنها از یک طرف | |
قابل قبول | |
قابل قبول، اما انقباض (کوچک شدن) شافت باید جبران شود |
جدول شماره 2-3
در مقاله بعدی نحوه آرایش بیرینگها را مورد بررسی قرار خواهیم داد.